Topkapı Sarayı 2. Avlu: Divan Meydanı

Bâbüsselam‘dan içeri girdiğimizde 2. avluya da girmiş oluyoruz. Divan toplantılarının bu avluda bulunan Kubbealtı’nda yapılmasından ötürü Divan Meydanı, Adalet Kulesi’nden ötürü de Adalet Meydanı da denilmektedir. Avlu 110×170 metre boyutlarındadır.

Kapıdan girince sola döndüğümüzde Fatih zamanından kalma ve III. Ahmet tarafından tamir ettirilmiş bir çeşme vardır. Çeşmenin arkasında ise yaşlı bir ağaç vardır. Çıkış kapısının yanında duvarda ise  1728 tarihli bir çeşme Sadrazam İbrahim Paşa tarafından yaptırılmıştır. Bu yol bizi Has Ahırlara (Istabl-ı Amire) götürür. Bugün Has Ahırlar’da başka ülkelerden gelen geçici sergiler yapılmaktadır.  Ayrıca bu bölüm zaman zaman kapalı olabilmektedir. Ahırkapısı’nı geçer geçmez karşımıza çıkan cami Beşir Ağa Camii. İçini henüz göremedik. Sultan II. Mahmut devrinin Darüssaade Ağası Beşir Ağa tarafından yaptırılmış. Caminin bitişiğinde daha önce bir çeşme ve hamamın da olduğu belirtilmektedir.

Beşir Ağa Camii, Has Ahırlar ve Zülüflü Baltacılar Koğuşu ve Adalet Kulesi

Beşir Ağa Camii, Has Ahırlar ve Zülüflü Baltacılar Koğuşu ve Adalet Kulesi

Has Ahır’da sarayın günlük kullanılan hayvanları ve bunların koşumları bulunurmuş. Padişah’ın Dolmabahçe Sarayı’na geçmesi sonrasında buradaki Has Ahır da bugünkü İnönü Stadyumu yerinde bulunan Istabl-ı Amire’ye taşınmıştır. Has Ahır içiçe geçmiş dört yapıdan oluşmakta olup karşısında bulunan yapı da Zülüflü Baltacılar Koğuşu‘dur.

Has Ahır’dan çıkıp devam ettiğimizde ikinci avlunun sol tarafında Mehterhane-i Hümâyun bulunur. Devamında Harem‘in müze girişi ve Kubbealtı vardır. Burada divan toplanır devletle alakalı meseleler ile adli sorunlar görüşülürdü. Kubbealtı girişinde bulunan manzum kitâbeler tamiratlarla alakalıdır.

Kubbealtı Girişi

Kubbealtı Girişi

Kubbealtı’nın üstünde bulunan abidevi kule ise Adalet Kulesi ya da o dönemki adıyla “Kasr-i Adl” diye de geçmektedir. Kule hem şehri hem de saray çevresini gözetlemek için kullanılmıştır. Bugünkü şeklini 1820 yılında II. Mahmut devrinde alan kule Fatih devrinden gelmektedir. Çıkışa müsaade etmiyorlar. Bir keresinde üstünde birkaç kişiyi görüp görevliye “bende çıkmak istiyorum” dediğimde “imkânı yok, kimse çıkamaz” dediğinde oradaki insanları göstermiştim. Malum, torpil varsa açılmayacak kapı olmuyor.

Bâbüssela kapısı ile Kubbealtı arasında yer alan Vezir Yolu‘nun sol tarafında aralıklarla 3 tane selam taşı vardır. Sadrazamlar Kubbealtı’na gelirken bu taşları selamlamak zorundadırlar. Kubbealtı ile Harem girişi önündeki bahçede bir kuyu bulunmaktadır. Kubbealtı’nın devamında Levent Çiftliği’nden getirilen III. Selim Nişan Taşı bulunmaktadır. Kubbealtı’nın yanındaki bina da Dış Hazine binasıdır. Bugün Silah Müzesi olarak kullanılan yapıda küpler içinde altın ve değerli taşlar saklanırmış. Burayı da pek açık görmedim.

Avlunun iki ana kapısı arasında giden yola Selvili Yol ya da Padişah Yolu denir ve bu yol üzerinde 5. yüzyıldan kalma bir sarnıç bulunmaktadır. Yolun devamında sol kısımda ise Sohum Kalesi Abidesi vardır. Abidenin üzerinde Sultan II. Abdülhamit’in 1877 tarihli tuğrası vardır. III. Ahmet devrinde alınan Sohum Kalesi’nde konulan bu abide daha sonra Rusların eline geçmiştir ve II. Abdülhamit devrinde tekrar alınmıştır. Buradaki taş saraya getirilmiştir.

Sohum Kalesi Abidesi

Sohum Kalesi Abidesi

Bâbüsselam’ın sağ tarafında Dolap Ocağı bulunmaktadır. Bugün Saltanat Arabaları sergilenen bölümün ön kısmında yerden yüksekte bir namazgâh bulunmaktadır.

Bugün avlunun sağ kısmı ise mutfaklardan oluşmaktadır. 150 metre uzunluğunda mutfak kompleksi Matbah-ı Âmire olarak bilinir. Avluya bakan tarafta bugün çeşitli kitâbeler sergilenmektedir.

Bâbüssaâde

Bâbüssaâde

3. Avlu’ya geçişi sağlayan kapı Bâbüssaâde‘dir. Saadet Kapısı manasındadır. Ak Ağalar Kapısı, Arz Kapısı adları ile de anılmmıştır. İlk olarak Fatih devrinde yapılan kapı Sultan 1. Abdülhamit devrinde, 1774 yılında yapılan tamirle bugünkü şeklini almıştır.İçiçe iki kapıdan müştekildir. Birinci kapıdan bir aralığa geçilir. Solda Ak Ağalar Koğuşu, sağda Bâbüssaâde Ağası Dairesi bulunur.

Saray’ın elemanlarının harita üzerindeki gösterimi şuradadır.

İlgili Yazılar:
Topkapı Sarayı 1. Avlu: Alay Meydanı
Topkapı Sarayı 3. Avlu: Enderun Meydanı
Topkapı Sarayı 4. Avlu: Köşkler Bahçesi

Yazıda geçen eser ve yapıların fotoğrafları:

2. Avlu Girişindeki Çeşme

2. Avlu Girişindeki Çeşme

2. Avlu Girişindeki Çınar

2. Avlu Girişindeki Çınar

2. Avlu Girişindeki Duvar Çeşmesi

2. Avlu Girişindeki Duvar Çeşmesi

Has Ahırlara  İnerken Soldaki Bölüm

Has Ahırlara  İnerken Soldaki Bölüm

 

Has Ahırlara İniş

Has Ahırlara İniş

Beşir Ağa Camii

Beşir Ağa Camii

Adalet Kulesi

Adalet Kulesi

Zülüflü Baltacılar Koğuşu ve Adalet Kulesi

Zülüflü Baltacılar Koğuşu ve Adalet Kulesi

Mehterhane-i Hümayun

Mehterhane-i Hümayun

Zülüflü Baltacılar Koğuşu Girişi

Zülüflü Baltacılar Koğuşu Girişi

Kubbealtı

Kubbealtı

Divan Toplantılarında Sultanın Penveresine Konan Kafes

Divan Toplantılarında Sultanın Penveresine Konan Kafes

Kubbealtı'nda Hükümdarın Toplantıları İzlediği Bölüm

Kubbealtı’nda Hükümdarın Toplantıları İzlediği Bölüm

Kubbealtı ve Turistler

Kubbealtı ve Turistler

2. Avludaki Kuyu

2. Avludaki Kuyu

2. Avludaki Selam Taşlarından

2. Avludaki Selam Taşlarından

2. Avluda Bulunan Selam Taşı

2. Avluda Bulunan Selam Taşı

2. Avluda Bulunan Sarnıç

2. Avluda Bulunan Sarnıç

2. Avluda Bulunan Namazgâh

2. Avluda Bulunan Namazgâh

Kıble Taşı

Kıble Taşı

Topkapı Sarayı Mutfaklar Görünümü

Topkapı Sarayı Mutfaklar Görünümü

Topkapı Sarayı Mutfakları

Topkapı Sarayı Mutfakları

Bâbüssaâde Önündeki Çınar Ağacı'nı Fatih'in Diktirği Söylenir.

Bâbüssaâde Önündeki Çınar Ağacı’nı Fatih’in Diktirği Söylenir.

Bâbüssaâde ve Çınar Ağacı

Bâbüssaâde ve Çınar Ağacı

Bâbüssaâdeve Turistler

Bâbüssaâdeve Turistler

Bâbüssaâde Üzerindeki Resim

Bâbüssaâde Üzerindeki Resim

Bâbüssaâde'de bulunan resimler

Bâbüssaâde’de bulunan resimler

Bâbüssaâde Kitabe ve Tuğrası

Bâbüssaâde Kitabe ve Tuğrası

Eski Fotoğraflar:

 

Adalet Kulesi

 

Bâbüssaâde, 1918

 

Bu yazı Topkapı Sarayı kategorisine gönderilmiş ve , ile etiketlenmiş. Kalıcı bağlantıyı yer imlerinize ekleyin.

Topkapı Sarayı 2. Avlu: Divan Meydanı için 1 cevap

  1. ECE UYSAL ENGÜDAR der ki:

    Caner Bey merhaba
    Topkapı sarayı Matbah-ı Amire Binaları ile ilgili YTÜ’de doktora tezi yazmaktayım. Saray ile ilgili 2. avlu sayfasının en alt bölümünde yer alan fotoğrafı ilk kez bu sitede görmekteyim. Araştırdığım kaynaklarda yer almamakta. Fotoğrafın hangi yılda çekildiği ve hangi arşivde yer aldığına dair bilgiyi öğrenebilir miyim?

    Teşekkür ederim

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir