Topkapı Sarayı 4. Avlu: Köşkler Bahçesi

Topkapı Sarayı‘nda Üçüncü avludan dördüncü avluya geçiş için anıtsal bir kapı yoktur. Biri merdivenli olmak üzere üç tane dar geçit vardır. Hem manzara seyri hem de ihtişamlı köşkleri ile zaman geçirilmesi keyifli bir avlu. Hayli uzun zaman geçirebilirsiniz. Sarayın en çok anı fotoğrafı çekilen avlusu olsa gerek. Haliç’e dönük manzara seyri için ağaçların yapraklarını döktüğü mevsimler daha uygundur.Avlunun tam ortası Lale Bahçesi. Hemen solumuzda kalan yapı Revan Köşkü. Merdivenlerden çıkmak suretiyle buraya ulaşıyoruz. Sultan IV. Murat’ın Revan Zaferi (bugünkü Erivan’ın fethi) hatırasına 1636 yılında yaptırdığı köşk. Sarık Odası da denilir. Süslemeleri ile zengin bir köşk. Önünde ise fıskiyeli havuz. Su genelde dolu değildir ama yaz günlerinde fıskiyelerin çalıştığını görmüşlüğüm de oldu.

Revan Köşkü ve Önündeki Havuz

Hemen yanında yer alan, Hırka-i Saadet Dairesi ile aynı çatı altında yer alan köşk Sünnet Odası. Altta bulunan İncirlik ve Fil Bahçeleri’ne bakan set üzerindedir aynı zamanda. Bugünkü halini Sultan İbrahim (1640-48) devrinde alan köşk Kanuni dönemindendir. Köşke girmeden evvel sahanlıkta mermerden bir çeşme vardır. Bu çeşmenin ön kısmı mermer mozaikli olup, padişah cenazelerinın yıkandığı yerdir. Köşk ise tek odalıdır.

Sünnet Odası Girişi

Sünnet Odası’nın ön kısmında, Haliç’e bakan, turistlerin en çok fotoğraf çektirdikleri, ramazan aylarında TRT’nin iftar programlarının da çekildiği İftariye Köşkü bulunmaktadır. Sultan İbrahim tarafından ramazan ayında iftar kandillerini gözlemek ve orucunu açmak maksadıyla yaptırılmıştır. Bakır sütunlar üzerinde, yine altın yaldızlı bakır tonoz görünümlü tekne kubbeyle ihtişamlı görünümüyle nefis fotoğraf vermektedir.

İftariye Köşkü

İftariye köşkünden aşağı doğru baktığımızda havuzlu olan bahçe İncirlik Bahçesi, daha aşağıda ve daha geniş olan ise Fil Bahçesi‘dir. Vakt-i zamanında çeşitli yabani hayvanlarla birlikte fil beslendiği için bu adı almıştır.

İncirlik Bahçesi

Karşımızda ise yine IV. Murat’ın yaptırdığı ve Bağdat Seferi hatırası olarak 1639 yılında yaptırdığı bir köşk vardır: Bağdat Köşkü.

En solda İftariye Köşkü, arkasında Bağdat Köşkü ve sağda Revan Köşkü

Buradan aşağı Lale Bahçesi’ne tekrar indiğimizde Dördüncü Avlu’nun orta kısmında ahşaptan küçük bir köşk vardır: Mustafa Paşa Köşkü. Sofa Köşkü, Merdivenbaşı Kasrı gibi isimleri de olmuştur. Burasını hep kapalı gördüm.

Sofa Köşkü

Bunun devamında ise Hekimbaşı Odası bulunur. Kule şeklinde küçük bir odadır. Adı üstünde sarayın hekiminin çalışma odasıdır. Bunun sağ kenarında taştan bir taht bulunur. Sultan IV. Murat tarafından yaptırılan tahtta, padişah yapılan spor müsabakalarını seyredermiş.

Hekimbaşı Odası

Dördüncü Avlu’nun sağında Mecidiye Köşkü bulunur. Boğaz’ı en iyi gören köşktür. Topkapı Sarayı içinde yapılmış en yeni köşk olduğundan ötürü Yeni Köşk adı da kullanılmıştır.1585 yılında harap halde bulunan Çadır Köşkü yerine Sultan Abdülmecit tarafından yaptırılmıştır. Köşkün arka kısmından Gülhane Parkı ile panoramik olarak Boğaz ve Marmara’yı seyredebilirsiniz. Aşağıdan Banliyö treni geçer, sahil yolunda vızır vızır arabalar geçer. Denizde ise vapurlar, tekneler, yatlar, gemiler…

Mecidiye Köşkü Önünden Manzara

Mecidiye Köşkü’nün Fatih Köşkü yönünde küçük bir cami bulunur: Sofa Mescidi. Pek süslemesi yoktur. II. Mahmut tarafından yerinde bulunan Silahtar Köşkü yıkılmak suretiyle yaptırılmış ve Sultan Abdülmecit tarafından tamir ettirilmiştir. Üzerinde 1858 tarihli tamir kitâbesi bulunur.

Sofa Mescidi

Mescidin ön tarafında ise ortada küçük bir yapı bulunur: Esvap Odası. Mecidiye Köşkü’nün küçük bir modeli gibi olan bina aynı dönemdendir.Padişahla görüşmeye gelenlerin, huzura kabulleri öncesinde giyimlerine çekidüzen verdikleri oda olmasından ötürü bu adı almıştır.