İstanbul’un Su Terazileri

Su yolları ile birlikte sistemin bir parçası olarak su terazileri de yapılmış ve şehirde zamanında pek çok su terazisi bulunmaktaymış.

Ancak bu su yollarından günümüze çok az suterazisi gelmiş, bunların da sadece bir kısmı sağlam olarak bulunmaktadır. Zaman zaman çeşme ve çeşme yakınlarda suterazisi kalıntısı olabileceğini düşündüğüm yapı parçalarına rastlamakla birlikte her zaman emin olamıyorum. Okuduğuma göre birisi 30 tanesini belirlemiş. Çok göz önünde ve yol kenarlarında baca gibi yükselenleri muhakkak görmüşsünüzdür. Üsküdar duvardibinde yol kenarında, Çağlayan yönünden Kasımpaşa’ya inerken sağda, Divan Oteli’nin önündeki çok bilinenlerdendir. Bulabildiklerimin ve hatırladıklarımın harita konumlarını ekledim. Kalanını buldukça ekleyeceğim. (Son güncellemeler ile harita üzerinde 37 adet oldu) Bir kısmını daha evvel görmediğim için kaynaklardan ve haritadan, yandex’in panorama görüntülerinden faydalandım. Özellikle Kilyos tarafındakiler beni şaşırttı, onları henüz görmedim.Su terazilerinin asıl görevi basıncı ayarlamaktır. Çoklukla kare kesitli ve yukarı doğru incelerek yükselen kule şeklindedir. Kulenin en üstünde üstü çatı ile kaplı ve sandık denilen havuzu bulunmaktadır.

Haritayı daha büyük boyutta görmek için:
İstanbul’un Su Terazileri

Su terazilerinin 3 önemli fonksiyonu vardır: 

– Kulenin üzerindeki sandığın içerisindeki su seviyesi ile künklerdeki su basıncını sınırlaması,

– Debi ölçümü yapılarak dağıtım sağlanması,

– Künkler içinde yığılan havanın akışını keserek önlemesidir.

Bu nedenle su yolları üzerinde 60-200 metrede bir su terazisi yapılmak suretiyle hem basınç ayarlanmış hem de hava birikimi önlenmiştir. Ek bilgi olarak, su terazisi Türkçe’den diğer dillere aynı kullanımla geçmiş.