Sultanahmet’te Hippodrom’daki sütunları gördükten sonra karşımıza Marmara Üniversitesi Rektörlük Binası olarak bilinen binayı aldığımızda hemen sağından bir sokak girdiğinizi görürüz. Şehit Mehmet Paşa Yokuşu sokağıdır. Sokağın sonunda karşımızda Sultan Ahmet Meslek Lisesi çıkacaktır. Bu lisenin bahçesine girerek biraz ilerlediğimizde karşımıza güzel bir Marmara manzarası çıkacaktır. Özellikle bahar aylarında günbatımı saatleri nefistir.
Yeteri kadar seyir sonrasında tekrar bahçenin dışına çıkıp aynı sokağın devamı olarak aşağı doğru salınalım. Hemen aşağıda solda Sokollu Camii’ni göreceksiniz. Öncesinde ise karşınıza eski bir minare çıkacak. Bu yapı daha önce orada var olan Helvacıbaşı İskender Mescidi’ne ait kalıntılardır.
 |
|
| Helvacıbaşı Mescidi Minaresi ve Sokollu Camii |
Aşağıda doğru birkaç metre daha yürüdükten sonra çoklukla kapalı olan bir kapıdan bu mescidin geriye kalan kalıntılarını görebilirsiniz.
Aşağı doğru devam ettiğimizde Külliye’nin yan giriş kapısına geliriz. Ana giriş kapısı ise biraz daha aşağıdan sola dönüncedir. Bu giriş kapısı cami zemininden 5 metre kadar aşağıdadır. Sokollu Mehmet Paşa’nın döneminde pek çok eser yaptırmıştır. Aynı isimli bir başka camisi de Azapkapı’da bulunmaktadır. Hani Unkapanı köprüsünü Taksim tarafındaki ayağının yanındaki cami. Bu külliye de aynen diğeri gibi Mimar Sinan’ın eseridir.
 |
| Sokollu Camii Avlu ve Şadırvanı |
Avlusunun ortasında güzel bir şadırvan ve çevresinde medrese odaları vardır. Yokuşu inerken sağımızda eskiden Buhara Tekkesi olarak bilinen bir yapı vardı.Günümüzde çeşitli sanatlar ile ilgili eğitimler için kullanılıyor.
 |
|
| Buhara Tekkesi Binası |
Avluda biraz dinlendikten sonra caminin içine girebiliriz. Bu camide göreceğimiz en önemli detay Kâbe’de bulunan Hacer’ül Esved taşından kopan parçaları barındırmasıdır. Bunlar giriş kapısının üzerinde, mihrapta, minbere çıkan kapının üzerinde ve minber kubbesinde olmak üzere 4 tanedir. Çevresi de altın çerçeve ile kaplanmıştır. Mihrabın çevresinde çiniler hoş bir görünüm sergilemiştir. Caminin içinde fotoğraf çekmek için müftülükten müsaade almak zorundasınız.
 |
|
| Kadırga Sokollu Mehmet Paşa Camii |
Altta bulunan avlu kapısından tekrar dışarı çıkalım. Caminin alt kısmında çeşmeleri göreceğiz. Onun hemen yanından çok tatlı bir dar sokağa girebiliriz.
Sokağın sonuna kadar gittiğimizde külliyenin yine bir giriş kapısını göreceğiz. Burada da külliyenin tekke yapıları vardır.
Görünen ahşap yapı en son restorasyonda idi, onun yanından devam edelim, bizi Kadırga Limanı caddesine götürecektir. Caddeye çıkınca sağa doğru devam ettiğimizde birkaç yüz metre sonra Kadırga Parkı’na ulaşmış oluruz. Onun öncesinde hemen sağda Yahya Efendi Sıbyan Mektebi‘ni göreceğiz. Boş olan yapının alt katında bir dükkân var sadece. Bu parkın içinde biraz zaman geçirebiliriz. Bu civarda en dikkat çekici eser Esma Sultan Meydan Çeşmesi ve Namazgahı olacaktır.
 |
|
| Esma Sultan Meydan Çesmesi ve Namazgahi |
Bu noktadan parkı solumuza alarak geri döndüğümüzde parkın sonunda solda bir çeşme ve ahşap ev göreceğiz. Ahşap evin yanından Şehsuvar Bey Sokağa girdiğimizde şirin eski ve ahşap evler bizi karşılayacak. Bu sokağın sonu bizi Cinci Meydanı’na ulaştırır. Bu bölgede otele dönüşmüş eski konakları görebiliriz. Sağımızda bir halı kalacak şekilde devam ettiğimizde önce sağa, sonra sola dönmek suretiyle devam ettiğimizde yol bizi Küçük Ayasofya Camii’ne götürecektir. Avludan girdiğimizde el sanatları üretiminin yapıldığı küçük odalar göreceğiz. Meraklısı açık olanları gezebilir. Çay molası vermek için de güzel bir noktadır.
Küçük Ayasofya Camii kilise camilerdendir. Ayasofya’dan 10 yaş daha büyük olup zamanında Sergios ve Bakhos isimlerindeki azizler için yaptırılmıştır. Hemen caminin yanında türbesi de bulunan Kapıağası Hüseyin Ağa tarafından camiye çevrilmiştir. Bu camiyi yazının başında belirttiğimiz meslek lisesi bahçesinden de görebilmekteydik.
 |
|
| Küçük Ayasofya Camii |
Caminin içini, üst katını gezebilmekteyiz. Ayrıca çevresinde ilgimizi çekebilecek mezar taşları da bulunmaktadır. Fotoğraf çekmek serbesttir.
Camiden çıktıktan sonra sokağın sol tarafında Mehmet Efendi Çeşmesi’ni göreceğiz. Aynı sokağı devam ediyoruz, sağa döndüğümüzde harap durumda Çardaklı Hamam’ını ve hemen ön tarafında bir lokantanın da önünde duran Rüstem Paşa Çeşmesi karşımıza çıkacaktır.
*** | ***
Ek fotoğraflar:
 |
| Can Musa Demirhan Arşivi, 1962-63 |
 |
|
| Kar Zamanı Sokollu Camii |
 |
|
| Helvacıbaşı İskender Mescidi’nden Kalanlar |
 |
|
| Küçük Ayasofya Avludan Görünümü |
 |
|
| Sokollu Küllliyesi Ana Girişi |
 |
|
| Küçük Ayasofya ve Tren Yolu |
 |
||
| Küçük Ayasofya |
